طرح ملی گویش شناسی ایران , شماره 14

چکیده پایان نامه : گویش شناسی شاخه ای از زبان شناسی اجتماعی است که به مطالعه گونه های نظام مند زبان می پردازد. گونه های زبانی در اکثر مناطق زبانی وجود دارد . گونه ها و لهجه های جوامع گفتاری بخشی از فرهنگ ملی در نظر گرفته می شوند و باید محافظت شوند. مطالعات گویش شناختی در ایران علاوه بر کمک به شناسایی هر چه بیشتر و بهتر هویت و فرهنگ ملی ما ایرانیان، سبب می شود گویش ها، این میراث کهن زبان فارسی زنده بماند و دستخوش زوال و انهدام نشوند. به علاوه جمع آوری گویش های ایرانی می توانند ابزاری باشد برای متولیان امر واژه سازی تا از گویش ها در ساختن واژه های نو استفاده کنند که در این صورت واژه های نو ساخته شده، واژه هایی خواهند بود حاوی هویت فرهنگی و ملی ما و متناسب با سایر اجزای پیکره زبان فارسی. همچنین تهیه ی اطلس گویشی ایران بر اساس اصول علمی که نیازی جدی برای حفظ و ثبت گویش های ایرانی است یکی از دستاوردهای مهم این گونه پژوهش های زبانی به شمار می رود. هدف این پژوهش مقایسه گونه های زبانی جنوب استان لرستان با هم برای تعیین شباهت ها و تفاوت ها بین آنهاست. تفاوت این گونه های زبانی و فارسی معیار نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه ها و داده های جمع آوری شده ی این گونه های زبانی مورد تجزیه و تحلیل و توصیف همزمانی قرار گرفته و با بهره گیری از نمونه ها و تحلیل داده ها به توصیف ویژگی های آوایی، واژگانی ،صرفی و نحوی این گونه های زبانی پرداخته شد. در نهایت با توجه به توصیف داده ها و نمونه های موجود و تحلیل آماری انجام شد ه ، به نظر می رسد که تفاوت های آوایی و تفاوت های واژگانی قابل ملاحظه ای و تفاوتهای دستوری کمی در بین گونه های زبانی مختلف در جنوب استان لرستان وجود دارد. نتیجه گیری نهایی که ازاین پژوهش می توان بدست آورد اینکه گونه های زبانی 18 روستا لهجه هایی ازگویش لری هستند که اسامی این روستاها عبارتند از( سیره پایین،آب شباندر، عمارت، توت، حسن آباد، وره زرد، هلوش، عزیز آباد، گلبهار بالا، پاپل مادیان رود، شنگان، چنار، تل محمد میرزا، پل مامون، دارایی، کنار بلوط، شهرک بابا عباس، شورابه بهرام بیگ )و2 روستا(شورابه پایین یک، اسد آباد) دارای گویش لکی هستند .